ΠΑΙΔΙ Υγεία

Παιδική παχυσαρκία: παγκύπρια επιδημία;

December 21, 2018

Οι λόγοι για τη θνητότητα και νοσηρότητα που παρατηρούνται στον 21ο αιώνα έχουν πλέον αλλάξει. Ενώ παλαιότερα, μεταδοτικά νοσήματα και έλλειψη τροφής είναι πιθανόν να είχαν την μεγαλύτερη ευθύνη για την αυξημένη συχνότητα θνησιμότητας, τώρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε νέους κινδύνους όπως η παχυσαρκία.

Η Κύπρος φαίνεται να βρίσκεται αρκετά ψηλά στα επίπεδα της παχυσαρκίας σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τριετή έρευνα του Συνδέσμου Διαιτολόγων Κύπρου, τα επίπεδα της παχυσαρκίας στους Κύπριους ενήλικες είναι εξαιρετικά αυξημένα , αφού το 47% των ανδρών και το 26% των γυναικών είναι υπέρβαροι, ενώ το 30% των ανδρών και το 29% των γυναικών είναι παχύσαρκοι. Ανησυχητικό είναι πιο πολύ το γεγονός ότι τα επίπεδα της παιδικής παχυσαρκίας παρουσιάζουν και αυτά ραγδαία αύξηση. Σύμφωνα με το ερευνητικό και εκπαιδευτικό ίδρυμα  Υγεία του Παιδιού , 20% των παιδιών στην Κύπρο, ηλικίας 6 με 17 ετών είναι παχύσαρκα ενώ το 30% των παιδιών μας είναι υπέρβαρα. Τα επίπεδα παιδικής παχυσαρκίας είναι ιδιαίτερα αυξημένα στην ηλικία των 10 με 11 ετών. Επίσης, η περιφέρεια μέσης στα παιδιά είναι αρκετά αυξημένη, αφού σε έρευνα με 2828 παιδιά ηλικίας 10 με 13 ετών η οποία διεξάχθηκε από το ερευνητικό και εκπαιδευτικό ίδρυμα  Υγεία του Παιδιού , το ποσοστό των παιδιών με αυξημένη περιφέρεια μέσης ήταν 29% για τα αγόρια και 23% για τα κορίτσια. Στην ίδια έρευνα, αποδείχτηκε πως τα περισσότερα παιδιά με αυξημένη περιφέρεια μέσης παρουσίαζαν μεγαλύτερο κίνδυνο αυξημένης αρτηριακής πίεσης και λιπιδίων αίματος.

Μία έρευνα 1140 παιδιών από την Κύπρο αποκάλυψε πως μόνο 6.7% αυτών των παιδιών ακολουθούσαν μία σωστή μεσογειακή διατροφή με περισσότερο από το ένα τρίτο να έχουν κακές διατροφικές συνήθειες (Λαζάρου, Παναγιωτάκος, Παναγιώτου και Μάταλας, 2008). Σύμφωνα με έρευνα που έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Obesity, οι διατροφικές συνήθειες των Κύπριων πολιτών έχουν πλέον πολλά κοινά με τις διατροφικές συνήθειες του δυτικού πολιτισμού όπως των Αμερικάνων, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό αφού η Μεσογειακή διατροφή φαίνεται να έχει αντικατασταθεί από τα λεγόμενα φαστ φουντ.  Επιπλέον, τα παιδιά φαίνεται να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητών με αυξημένα κορεσμένα λιπαρά, ενώ σχεδόν καθόλου φρούτα και λαχανικά.

Η παιδική παχυσαρκία συνδέεται με πολλούς κίνδυνους υγείας όπως καρδιοπάθειες, διαβήτη τύπου β, άσθμα, υπνοαπνιακό σύνδρομο, μεταβολικό σύνδρομο και δερματολογικά προβλήματα. Ας μην παραλείπουμε όμως τις ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία. Έρευνες έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία συνδέεται με την κατάθλιψη, την κοινωνική απομόνωση αλλά και τον χαμηλό αυτοσεβασμό. Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς τους λόγους για την αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας τα τελευταία χρόνια. Αν και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες και η έλλειψη σωματικής άσκησης φαίνονται να έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, δεν πρέπει να απορρίπτουμε και άλλους πιθανούς λόγους. Για παράδειγμα ενώ κάποιοι πιστεύουν πως τα γονίδια δείχνουν να οφείλονται για αυτή την επιδημία, άλλοι  υποστηρίζουν πως το περιβάλλον στο οποίο ζούμε μπορεί να παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο. Στις μέρες μας,  η τροφή είναι πολύ πιο εύκολα διαθέσιμη κάτι που μπορεί να έχει και αυτό ως αποτέλεσμα την αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας σε επίπεδα παγκόσμιας επιδημίας. Οι λόγοι λοιπόν για την αύξηση βάρους στην παιδική ηλικία φαίνεται να είναι πολλοί. Άλλωστε για αυτό συχνά αναφερόμαστε στην παχυσαρκία σαν μία πολυπαραγοντική νόσος. Μπορεί όμως η παιδική παχυσαρκία να οδηγήσει στην παχυσαρκία σε μετέπειτα ηλικία; Και βέβαια ναι! Είναι κλινικά αποδεδειγμένο πως τα περισσότερα παχύσαρκα παιδιά γίνονται παχύσαρκοι ενήλικες. Άλλοι ακόμη φοβούνται πως η αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα πολλοί γονείς να ζούνε περισσότερο από τα παιδιά τους.

Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε  πως η καλύτερη λύση σε αυτή την μάστιγα είναι η πρόληψη της αύξησης βάρους αλλά και η θεραπεία στα ίδη υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά. Οι περισσότεροι Κύπριοι έχουν γίνει αρκετά πολυάσχολοι με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν χρόνο για να μαγειρέψουν αλλά και να γυμναστούν. Η περισσότερες Κύπριες μητέρες πλέον εργάζονται , κάτι που πολλές φορές καθιστά αδύνατο να μαγειρέψουν στο σπίτι. Πολλοί είναι αυτοί που καταφεύγουν στα fast food. Καλό θα ήταν λοιπόν να ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να τρώνε σωστά, δίνοντας τους πάντα το καλό παράδειγμα. Αν πρέπει οπωσδήποτε να πάρουμε κάτι έτοιμο, καλό θα ήταν να προσέχαμε την ποσότητα που προσφέραμε στα παιδιά μας και να επιλέγαμε κάτι λιγότερο παχυντικό όπως για παράδειγμα ένα απλό μπιφτέκι σερβιρισμένο με ψωμί και σαλάτα αντί για τις τηγανιτές πατάτες και το αναψυκτικό. Είναι επίσης καλό να ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να παίζουν έξω στην αυλή αντί να κάθονται με τις ώρες μπροστά από ένα υπολογιστή. Να θυμάστε πως η παιδική παχυσαρκία δεν είναι απλά ένα αισθητικό πρόβλημα αλλά ένας μεγάλος κίνδυνος για την υγεία των παιδιών μας.

Για περισσότερες πληροφορίες μην διστάσετε να συμβουλευτείτε ένα εγγεγραμμένο διαιτολόγο.

Νάταλυ Κυριακίδου
Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος  με Μεταπτυχιακό στην Παχυσαρκία (BSc, RD, MSc)

Μπορει επισης να σας αρεσει